Nieprane przez lata mundury bojowe strażaków ochotników mogą być dla nich śmiertelnym zagrożeniem. Substancje, które wydzielają się w warunkach pożarowych, osadzają się na mundurze, w tym gazy, które zabijają. Prawie cały układ Mendelejewa jest na mundurze naszego strażaka – mówi Urszula Fitz-Strychalska, chemik ze Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu. W remizie OSP w wielkopolskim Czempinie na raka zachorowały już dwie osoby.
Dlaczego strażacy nie czyszczą należycie swoich ubrań? Przyczyna jest banalna. Społecznie, ale również wśród samych strażaków jest wykreowany wizerunek strażaka, który osmolony wynosi dziecko z pożaru, więc wielu strażaków brud na ubraniu nosi jako oznakę doświadczenia i odwagi.
Żeby zabrudzenia definitywnie usunąć potrzeba specjalistycznego urządzenia. Do jego zakupu nikt się jednak nie kwapi. Głównym powodem jest wciąż niska świadomość powagi zagrożeń wynikających z nienależytego czyszczenia sprzętu po akcji. Czy, tak jak dzieje się to w większości remiz,  faktycznie wystarczy wrzucić mundur do zwykłej pralki, aby pozbyć się śmiercionośnych chemikaliów?
Pralnico-wirówki przeznaczone do odzieży strażackiej wyposażane są w programy prania i impregnacji niedostępne dla zwykłych, domowych pralek. W połączeniu z automatycznym systemem dozowania środków piorących są w stanie zapewnić optymalny proces czyszczenia i impregnacji tej odzieży. – Ma to kolosalne znaczenie w przypadku pielęgnacji kosztownych strojów bojowych wymagających określonych procedur prania Istotny jest również czas cykli prania i impregnacji odzieży, który w porównaniu z pralkami domowymi jest nawet o połowę krótszy, co ma istotne przełożenie na gotowość do pracy strażaków. Profesjonalna, przemysłowa maszyna pralnicza powinna być  niezbędnym wyposażeniem każdej remizy. Dzięki wykorzystaniu odpowiednich maszyn i środków piorących, można znacznie wydłużyć żywotność odzieży strażackiej, co naturalnie generuje długofalowe oszczędności.
Kaliskie Zakłady Przemysłu Terenowego zakupiły profesjonalną pralkę do hełmów strażackich. Jako producent hełmów KZPT wie dokładnie w jaki sposób i jak często hełmy powinny być czyszczone i impregnowane. De facto po każdorazowym wejściu w strefę zanieczyszczeń pożarowych takie czyszczenie powinno mieć miejsce. W przeciwnym razie część toksycznych substancji pozostaje w kontakcie ze skórą i układem oddechowym użytkownika hełmu. KZPT oferuje usługę czyszczenia hełmów remizom z całej Polski. Zakład w najbliższej przyszłości planuje również rozszerzenie działań i oferty związanej z czyszczeniem sprzętu i odzieży strażackiej.
Temat nie jest prosty, ale trzeba korzystać z wszelkich możliwych rozwiązań, aby członkowie OSP mieli stworzone warunki utrzymania swych ubrań w należytym stanie. Mundury strażaków nie tylko muszą być prane według zaleceń producenta, ale również powinny być poddawane okresowej impregnacji dla zapewnienia, chociażby odpowiedniej ochrony termicznej.
_____________________________________________________
W środowisku pracy strażaka występuje wiele różnych substancji o niepożądanym działaniu. Część z nich jest kancerogenna, czyli ich oddziaływanie może być przyczyną nowotworu. Dodatkowo działanie tych substancji nakłada się na siebie i potęguje wzajemnie swoje negatywne działanie.
Substancje szkodliwe w środowisku pracy strażaka

Substancje chemiczne:

Prócz dróg wnikania substancji szkodliwych, wydawać by się mogło najbardziej oczywistych, czyli dróg oddechowych i błon śluzowych istnieją sposoby wnikania wydawałoby się  mało prawdopodobne, jak skóra. Teoretycznie strażak podczas działania jest zabezpieczony przez ubranie specjalne, rękawicę i kominiarkę, więc ta droga wnikania powinna być wyeliminowana. Jednak tak nie jest.  Przeprowadzono badania które wykazały że czynniki szkodliwe potrafią przenikać przez nasze ubrania specjalne i resztę środków ochrony indywidualnej.
International Association of Fire Fighters zleciło badania, które pokazało że cząstki dymu są w stanie silnie przenikać przez kompletne ubranie specjalne, wraz z rękawicami i kominiarką.
Dodatkowo jeśli podniesiemy temperaturę powierzchni skóry o pięć stopni, to przenikalność jej wzrasta o 400%,tym samym o tyle samo więcej substancji szkodliwych może przez nią się wchłonąć.
Substancje szkodliwe, z jakimi spotykamy się podczas działań, osiadają też na naszym ubraniu, rękawicach, hełmie, kominiarce, a także na pozostałym sprzęcie ratowniczym. Jeżeli nie zostaną one usunięte będą źródłem ekspozycji na kancerogeny, nawet długo po działaniach.
Sposoby minimalizacji ekspozycji na substancje kancerogenne:

Zmiany wymagają dwie rzeczy. Nakładów finansowych i zmiany nastawienie samych ratowników. O ile nakłady finansowe w  krótkim okresie czasu są trudne  do uzyskania bez wsparcia systemowego jednostek nadrzędnych takich działań jak na przykład zakupy urządzeń do prania i czyszczenia ubrań i sprzętu, o tyle część działań jest kwestią organizacyjną  lub jest  łatwa do zrealizowania niskim kosztem w krótkim czasie. Dodatkowo bardzo ważna jest edukacja samych ratowników,  wytworzenie w nich świadomości zagrożenia i stworzenie dobrych nawyków. Jedynie w taki sposób, a nie poprzez narzucenie sztywnych procedur bez zrozumienia ich sensu, możliwe są zmiany na lepsze!